به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

چه زمانی به فرزند نوجوانمان در زمینه اعتیاد شک‌کنیم

تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۰۲۵۸۲

در یکی از مراکز ترک اعتیاد، مادری سر درد دل را باز کرده بود و با ناراحتی تعریف می‌کرد: «قبلا در جامعه دیده بودم که نوجوان‌ها چطور به درد اعتیاد مبتلا می‌شوند، اما اصلا به ذهنم هم نمی‌رسید که شاید برای بچه خودم هم پیش بیاید. اما وقتی دیدم چند نفری مدام به من گوشزد می‌کنند که چنین مشکلی برای پسرت پیش آمده، تازه چشم هایم را باز کردم و دیدم کار از کار گذشته و من خیلی وقت است که نشانه‌ها را دنبال نکرده ام و حالا باید او را برای درمان به مرکز ترک اعتیاد بیاورم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

راستش زمانی که از پدرش جدا شدم به شدت گوشه گیر شد و با کسی ارتباط برقرار نمی‌کرد، تا اینکه در این اواخر دیدم تعدادی دوست و رفیق جوان پیدا کرده، خوشحال شدم که این اتفاق افتاده، اما متاسفانه دقت نکردم که با چه کسانی مراوده دارد.».

اما واقعا چطور می‌شود که والدین مراقب علائم هشدار دهنده بیماری زا یا بحران زا برای فرزندانشان نباشند؟ حال بگذریم از آن دست خانواده‌هایی که برای هر علامت بی جهتی دچار استرس و ناراحتی می‌شوند و ممکن است به فرزندشان بی جهت شک کنند، برخی از والدین اصلا مراقب رفت و آمد‌ها و ارتباطات فرزندانشان نیستند و زمانی به برخی بحران‌ها پی می‌برند که دیگر دیر شده است. نمونه اش رفتار‌های اعتیادگونه و استفاده از مواد مخدر یا روانگردان بین نوجوانان و جوانان است.

بنا به گفته محققان و پژوهشگران حوزه اعتیاد، این روز‌ها اعتیاد بین نوجوان‌های همه جوامع دیده می‌شود و جزو مسائل بحران زای خانواده‌های امروزی است. عوامل متعددی از محیط و خانواده تا دوستان، کنجکاوی یا هر بحران دیگری باعث می‌شود که نوجوانان به سمت مواد مخدر یا روانگردان‌های اعتیادزا سوق پیدا کنند.

دکتر محمدرضا قدیرزاده، پزشک و پژوهشگر حوزه اعتیاد در این باره می‌گوید: خیلی وقت‌ها خانواده‌ها به پزشکان و متخصصان مراجعه می‌کنند در حالیکه از وضع نوجوانشان و تغییراتی که در خلقیات، رفتار و منش و ظاهر او ایجاد شده، نگران هستند که نکند کودک یا نوجوانشان به سمت اعتیاد رفته باشم.

اما نکته مهم این است که از کجا شک کنیم که فرزند نوجوانمان درگیر اعتیاد شده یا به این سمت مواد یا دارو‌های روانگردان می‌رود؟ چند علامت هشدار و تذکر دهنده وجود دارد:

۱-درخواست پول زیاد از سوی نوجوان

وقتی نوجوان به دلائل مختلف از والدین پول زیادی درخواست می‌کند، مثلا یک روزبه بهانه کفشش که پاره شده یا یک روز که کلاسش فلان لوازم را نیاز دارد، گوشی اش خراب است یا انواع و اقسام بهانه‌های دیگر که به لحاظ مالی مشخص می‌کند که میزان پول تو جیبی گرفتنش خیلی بیش از حد معمول شده است.

۲-گوشه گیری یا پرحرفی
گوشه گیری یا بالعکس آن پرحرفی و مشارکت زیاد هر دو می‌تواند هم علامت مصرف مواد مخدر یا روانگردان باشد هر چند که این علامت‌ها ممکن است به مسائل مختلفی از جمله مشکلات دوران تحصیل یا حتی افسردگی هم برگردد، اما می‌تواند علامت اعتیاد هم باشد.

۳-اشت‌های کم یا زیاد
درست است که سنین بلوغ از دوران‌هایی محسوب می‌شود که نوجوانان ممکن است دچار پراشت‌هایی شود و این جای تعجب ندارد، اما بعضی وقت‌ها اشتها خیلی زیاد می‌شود مثل اینکه نیمه شب‌ها هم نوجوان به سراغ یخچال می‌رود و شروع به خوردن می‌کند که ممکن است علائم مصرف گل یا حشیش باشد. یا از سوی دیگر خیلی کم اشتها می‌شود که می‌تواند نشانه مصرف روانگردان‌هایی مثل ال اس دی، اکس یا شیشه باشد.
در هر حال تغییرات رفتاری مثل افسردگی خیلی زیاد یا پرخاشگری که سابقه اش وجود نداشته، همه قابل بررسی هستند.

۴-استفاده از عطر و خوش بو کننده‌های دهان و دندان
استفاده زیاد از حد انواع و اقسام عطر و خوش بو کننده دهان و دندان می‌تواند علامتی شک برانگیز باشد حال اینکه فرزند ما امروز به خودش عطر زد ما دلشوره از اعتیادش بگیریم بلکه زمانی که مثلا مدتی است به اتاقش وارد می‌شویم، بوی عطر یا ادکلن و یا خوش بو کننده زیاد می‌دهد یا لباس هایش مدام بو‌های مختلف می‌دهند. به هرحال برخی مواد‌های مخدر مثل گل حشیش بوی بد دارند و نوجوان یا جوان برای اینکه این بو از اتاق یا از دهانش برود، متوسل به انواع مواد خوش بو کننده می‌شود.

۵-قرمزی چشم‌ها و مصرف قطره چشمی
عموم افرادی که مواد یا روانگردان استفاده می‌کنند، چشمشان قرمز می‌شود و مجبور هستند برای اینکه این قرمزی را بپوشانند از قطره‌های چشمی استفاده کنند و عموما هم پدر و مادر در جیب یا کیفشان با این قطره‌ها مواجه می‌شوند که قبلا سابقه استفاده را فرزندشان نداشته است.

هر چند شاید خیلی جالب نباشد که والدین، فرزندانشان را مرتب تحت نظر و کنترل بگیرند، اما اگر والدین به فرزندی شک کردند، بد نیست که گاه نیز وسایلش را بررسی کنند و اگر با لوازمی مثل پایپ که مثل پیگ شیشه‌ای است، سیگار‌هایی که باز و بسته شده که ممکن است حشیش یا گل باشد، تکه‌های نایلون یا فویل آلومینیوم یا فندک‌هایی با شعله‌های زیاد روبه رو شدند، این‌ها ممکن است علائم مصرف مواد یا روانگردان باشد.

*مهمترین وظیفه والدین در مواجهه با این علائم

دکتر قدیرزاده درباره نحوه مواجهه با نوجوانی که مشکوک به اعتیاد است، می‌گوید: «در قدم اول به جای اینکه والدین خودشان مستقیم وارد شوند و با نوجوان برخورد کنند که مثلا کار به جرو بحث بکشد و اینکه نوجوان انکار کند و والدین درگیر شوند، بهتر است با یک مشاور صحبت کنند و آن مشاور بهترین راه را در زمینه نحوه رفتار با فردی که دچار اعتیاد به هر نوع ماده‌ای شده، با آن‌ها در میان بگذارد و در صورت نیاز برای ترک نیز آن‌ها را به مرکز مورد نظر ارجاع دهد.

به گفته پژوهشگران محبوب‌ترین داروی مخدر بین نوجوانان ماری جوانا، کوکائین، شیشه، ترامادول، الکل و مواد توهم زا است. والدینی که سطح خشونت در روابط خانوادگی شان بالاست، دچار مشکلات زیاد در روابطشان هستند و توجهی به فرزندان ندارند، طلاق گرفته یا در آستانه طلاق با انواع و اقسام بحران‌ها دست به گریبانند، سطح صمیمیت بین خودشان و فرزندان پایین است و ... ممکن است بیش از سایرین فرزندانشان به سمت اعتیاد سوق پیدا کنند.

در نهایت مهترین راه پس از فهمیدن اعتیاد نوجوانان علاوه بر اینکه والدین خونسری خود را باید حفظ کنند و با فرزندشان درگیر نشوند، سوق دادن او به سمت مشاور مناسب و ترک اعتیاد و در نهایت نیز کمک گرفتن از متخصصان ترک اعتیاد کارآزموده است.

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی حوادث و انتظامی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: خانواده اعتیاد به مواد مخدر خوش بو کننده ترک اعتیاد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۰۲۵۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ماجرای گاز «خنده» در قلیان اکسیژن صحت دارد؟/ قلیان اکسیژن اعتیاد آور نیست؟

اخیرا بحث عرضه نوعی خاصی از قلیان با عنوان «قلیان اکسیژن» در برخی کافی شاپ‌ها و قهوه‌خانه‌ها خبرساز شده؛ موضوعی که گویا در راستای اجرای طرح مطالعاتی وزارت بهداشت در ۱۰ استان کشور است؛ چراکه متخصصان و مسئولان سلامت همواره نسبت به شکستن قبح استعمال قلیان در میان خانواده‌ها و استعمال آن به صورت گروهی و سرگرمی و در نهایت هم افزایش چندین برابری مصرف آن در زنان و مردان و بروز عوارض قلبی و تنفسی ناشی از آن در سنین پایین‌تر، هشدار داده‌اند.

غلامرضا حیدری، مجری طرح مطالعاتی بررسی «قلیان اکسیژن» در واکنش به اخبار  و فضای ایجاد شده درباره این طرح مطالعاتی، با تاکید بر اینکه «قلیان اکسیژن»، استانداردهای وزارت بهداشت را دارد، اظهار کرد: مقدار گازهای اکسیژن و نیتروژن موجود در «قلیان اکسیژن» تنظیم شده و استاندارد است و حدود ۱۰ سال از زمان ثبت اختراع رسمی این دستگاه در کشور می‌گذرد.

ماجرای گاز «خنده» در قلیان اکسیژن

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی درباره قلیان اکسیژن خاطرنشان کرد: ادعای استفاده از «گاز خنده» در قلیان اکسیژن در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در پاسخ به ادعاهای مطرح شده باید گفت، استفاده از گاز خنده در قلیان اکسیژن صحت ندارد. 

وی درباره ترکیب گازهای قلیان اکسیژن گفت: سهم اکسیژن از ترکیب گازهای به کار گرفته شده قلیان اکسیژن حدود ۸۰ درصد است و نیتروژن می‌تواند به میزان ۵ درصد به ترکیب گازها اضافه شود.

مجری طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاک‌دم ادامه داد: «اکسید نیتروژن» که با «گاز خنده» شناخته می‌شود در قلیان اکسیژن وجود ندارد. «انتونوکس» که یک گاز بی‌ضرر  به حساب می‌آید که در قلیان اکسیژن استفاده می‌شود. پژوهش‌های متعددی درباره «انتونوکس» در سطح جهان انجام شده، یافته‌های این مطالعات از بی‌ضرر بودن این گاز حکایت می‌کند.

حیدری درباره اعتیادآور بودن انتونوکس اظهار کرد: انتونوکس از  مسائلی مانند «ایجاد وابستگی»، «اعتیادآوری» و «گازهای خنده‌آور» تهی است. با توجه به ویژگی‌های انتونوکس باید گفت ادعاهایی که در ارتباط با قلیان اکسیژن مطرح شده یک بازی رسانه‌ای است.

وی درباره طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاکدم اظهار کرد: بررسی دستگاه پاکدم که توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام می‌شود یک طرح مطالعاتی به حساب می‌آید. این طرح مطالعاتی مورد تایید وزارت بهداشت واقع شده و «کد اخلاق» دارد. 

نتایج تحقیقات؛ ملاک تصمیم‌گیری درباره قلیان اکسیژن

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در این طرح مطالعاتی افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند مورد نظرسنجی قرار می‌گیرند، افزود: هدف از اجرای نظرسنجی این است که مصرف‌کنندگان قلیان‌ اکسیژن را ارزیابی کنیم. این ارزیابی‌ها به منظور بررسی مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از مصرف قلیان اکسیژن است. با توجه به مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از استعمال قلیان اکسیژن برای آینده این دستگاه تصمیم می‌گیریم. 

وی گفت: در حال حاضر، قلیان اکسیژن در برخی استان‌ها مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. پاسخ به پرسش‌های «آیا قلیان اکسیژن عوارض دارد؟» و «آیا قلیان اکسیژن می‌تواند به عنوان یک دستگاه بی‌ضرر معرفی شود؟» به عنوان پرسش‌های این طرح مطالعاتی طرح شده‌اند. پاسخ به این پرسش‌ها به گذر زمان نیاز دارد؛ این پروژه تحقیقاتی باید به مدت یک یا دو سال انجام شود که بتوان به پرسش‌های مطرح شده پاسخ داد. 

حیدری افزود: طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در شهر تهران انجام شده و مصرف‌کنندگان این دستگاه با «تست تنفسی» مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. نتایج تست تنفسی مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن نشان می‌دهد وضعیت تنفسی آن ها نسبت به افراد عادی، کاملا بالاتر است. نتایج به دست آمده می‌تواند ما را به مسیری هدایت کند که قلیان اکسیژن، مشکلات سلامتی ندارد. البته تاکید می‌کنم که به طور قطع، اظهارنظر نهایی درباره قلیان اکسیژن به بررسی‌های کامل‌تر نیاز دارد. در نظر داریم افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند در ۱۰ استان کشور مورد ارزیابی قرار دهیم. بازهم تاکید می‌کنم اخبار مربوط به عوارض و اعتیادآوری قلیان اکسیژن، یک بازی رسانه‌ای و کذب محض است. 

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی درباره جزییات اجرای طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اظهار کرد: مراکزی که قلیان‌های دخانی ارائه می‌دهند به صورت داوطلبانه در طرح تحقیقاتی شرکت می‌کنند. بر اساس استانداردهای وزارت بهداشت، درصد گازهای اکسیژن و نیتروژن قلیان اکسیژن تنظیم می‌شود. طرح تحقیقاتی در ۳ استان تهران، البرز و آذربایجان شرقی آغاز شده، همچنین امور مربوط به این طرح تحقیقاتی در استان بوشهر و شهر جیرفت در استان فارس در حال انجام است.

وی ادامه داد: استان‌های مازندران، زنجان، هرمزگان نیز به طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اضافه می‌شوند.

حیدری درباره جامعه آماری طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن نیز گفت: تعداد مراکز عرضه قلیان‌های دخانی که در طرح مطالعاتی لیان اکسیژن شرکت کرده‌اند باید به «حجم نمونه» که در طرح علمی برآورد شده، برسند. میزان جامعه آماری باید به نحوی باشد که آمار و ارقام خروجی طرح تحقیقاتی از منظر آماری، «معنی‌دار» و «قابل تایید» باشد. این طرح تحقیقاتی به یک یا دو سال زمان نیاز دارد که میزان داده‌های مورد نظر جمع‌آوری شود. پس از جمع‌آوری داده‌ها، آنالیزهای مورد نیاز انجام می‌شود. 

چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن

وی درباره چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن گفت: سال‌ها است علیه دخانیات مبارزه می‌کنیم و با اقداماتی در نظر داریم میزان مصرف دخانیات را کنترل و محدود کنیم. برنامه‌هایی با هدف کنترل دخانیات طی سال‌های گذشته  مطرح شده اما شکست‌ خورده‌اند. همچنین ممنوعیت‌های استعمال دخانیات اثربخش نبوده‌اند و جرائم مربوط به تخلفات دخانیاتی به خوبی اجرا نشده‌اند.

افزایش مصرف قلیان در جامعه

حیدری با بیان اینکه متاسفانه قلیان در کشور به ویژه در میان جوانان به وفور استعمال می‌شود، افزود: مصرف قلیان در جمعیت نوجوان در حال افزایش است. بررسی‌ها بیانگر این است تفاوتی در ارتباط با میزان مصرف قلیان در میان زنان و مردان وجود ندارد؛ این در حالیست که میزان مصرف سیگار در میان مردان نسبت به زنان ۱۰ برابر بیشتر است. آمار و ارقام بیانگر این است که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد بالای ۲۵ سال، چه مرد و چه زن قلیان استعمال می‌کنند. 

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه قلیان در میان جامعه ایرانی ورود کرده، افزود: قلیان در میان خانواده‌ها، اماکن تفریحی و جمعیت جوان کشور ورود کرده است. میزان دود هر وعده استعمال قلیان معادل استفاده از ۱۰۰ نخ سیگار است. 

حیدری درباره تنباکوهای مورد استفاده در قلیان‌ها گفت: تنباکوها غیراستاندارد به حساب می‌آیند و عمدتاً با آلودگی‌های محیطی، میکروبی و قارچی همراه هستند. زغال‌هایی هم که در قلیان استفاده می‌شوند زمینه‌ساز مسمومیت با مونوکسیدکربن هستند. 

افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی در پی افزایش مصرف قلیان

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی افزود: متاسفانه در ارتباط با کنترل مصرف قلیان هیچ برنامه‌ریزی کاملی وجود ندارد. با توجه به افزایش استعمال قلیان در میان جوانان و نوجوانان شاید بتوان گفت باید به انتظار افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی در سنین جوانی بنشینیم. در حالی که بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی معمولا در دهه‌های پنجم یا ششم زندگی بروز می‌کنند. شرایط به واسطه استفاده از قلیان به نحوی است که افراد ۲۰ و ۳۰ ساله دچار برونشیت مزمن و بیماری‌های قلبی هستند.

شاید قلیان اکسیژن جایگزینی برای قلیان‌های دخانی باشد

حیدری با بیان اینکه عوارض مصرف قلیان باید در کانون توجه قرار گیرد، افزود: بهره‌ گرفتن از راهکارها و روش‌های علمی در جهت کنترل مصرف دخانیات باید در کانون توجه قرار گیرد. به نظر می‌رسد قلیان اکسیژن شاید بتواند جایگزین قلیان‌های دخانی شود.

وی تاکید کرد: در حال حاضر، دستگاه قلیان اکسیژن «تایید نهایی» را نگرفته است. اگر نتایج تحقیقات و شرایط طوری باشد که این دستگاه جایگزین قلیان‌های دخانی شود، یک گام موثر در راستای حفظ سلامتی جامعه به حساب خواهد آمد. اما در مجموع اظهارنظر درباره قلیان اکسیژن منوط به بررسی‌های کامل‌تر بوده و نتایج تحقیقات؛ ملاک تصمیم‌گیری در این باره خواهد شد.

منبع: خبرگزاری ایسنا